Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żukowie to imponująca budowla gotycka z XIV wieku, która przeszła istotne przekształcenia w XV i XVII wieku. Ten piękny obiekt stanowi część dawnych zabudowań klasztoru norbertanek, które miały swoje miejsce w Żukowie.
Obecnie kościół jest integralną częścią parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żukowie, a jego historia oraz architektura przyciągają wielu odwiedzających.
Historia
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żukowie ma bogatą historię, sięgającą XIV wieku, kiedy to został wzniesiony przez siostry norbertanki. Te mury niosą ze sobą echo czasów Książąt Pomorskich już z XIII wieku. Budowa świątyni odbyła się równocześnie z przeniesieniem klasztoru z pobliskiej Stolpy, będącej dawną częścią Żukowa, szczególnie po najeździe, który miał miejsce w 1226 roku.
Kościół przez długi czas pozostawał pod zarządem klasztoru, aż do roku 1834, kiedy to rząd pruski zdecydował się na jego kasację. Wkrótce później, w 1836 roku, przeszedł w ręce parafii żukowskiej. Z biegiem lat budynki klasztorne zostały sprzedane, a w miejscu dawnej stajni urządzono plebanię.
Z klasztoru zachowały się jedynie niektóre struktury, w tym kościół klasztorny, stajnia oraz wozownia. Istotnymi elementami są również budynki z charakterystycznym filarem umiejscowionym na środku oraz sklepieniem, a także mur z wnękami, które przedstawiają postacie zakonnic oraz figura św. Norberta, stojąca na dziedzińcu.
Cmentarz przykościelny, istniejący od XVII wieku, stanowi kolejny świadek niezwykle bogatej historii tego miejsca.
Architektura
Wybór materiałów budowlanych i stylu architektonicznego, które ostatecznie zdominowały konstrukcję świątyni, odzwierciedla bogate dziedzictwo historyczne regionu. Przeprowadzone w 1999 roku badania archeologiczne ujawniły, że kościół budowany był w dwóch etapach, a daty tych faz to 1375 oraz 1433 rok.
Budowla, wzniesiona z czerwonej cegły, została zaprojektowana w charakterystycznym dla epoki gotyku stylu. Jej długość wynosi 38 metrów, szerokość 9 metrów, a wysokość sięga 14 metrów. Takie proporcje nadają jej majestatyczny wygląd, odpowiedni dla miejsca kultu.
Wnętrze kościoła zdobią dwa różne typy sklepienia: sklepienia krzyżowe oraz kolebkowe, co tworzy niezwykłą atmosferę przestrzeni sakralnej. Dodatkowo, zewnętrzne elewacje zakrystii i klatki schodowej prowadzącej na chór pochodzą z wczesnego XVIII wieku, co świadczy o późniejszych modyfikacjach i dbałości o estetykę budowli.
Wyposażenie
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żukowie to miejsce o bogatej historii, które kryje wiele cennych elementów wyposażenia. Wśród nich znajduje się:
- XVI-wieczny ołtarz główny, zdobiony relikwiarzem oraz figurami przedstawiającymi Jezusa Zmartwychwstałego, św. Marię Magdalenę, św. Jana Ewangelistę i aniołów, a także dwa obrazy autorstwa Hermana Hana: Madonna wśród Aniołów oraz Trójca Przenajświętsza,
- XVI-wieczny ołtarz Świętej Rodziny z gotycką figurą Matki Boskiej Wadzińskiej,
- Ołtarz Świętego Norberta pochodzący z XVIII wieku,
- Tryptyk antwerpski, który przedstawia życie Jezusa i datowany jest na XVI wiek,
- Tryptyk Mestwina, dedykowany fundatorowi oraz jego żonie, księciu Mestwinowi I i Zwinisławie,
- Empora chórowa, która została połączona z amboną; prace nad nią zakończono 23 lipca 1766 roku,
- Obrazy z XVIII wieku, w tym przedstawiający Norbertanki zamordowane przez Prusów w 1226 roku oraz Zdjęcie z krzyża,
- Tęcza z XVII wieku,
- Krzyż umieszczony nad wejściem do zakrystii, który datuje się na około 1360 rok.
- Dzwony, w tym sygnaturka z 1737 roku oraz dwa dzwony z lat 50. XX wieku, które noszą imiona ,,Maria” i ,,Norbert”.
- Organy, stojące na historycznym chórze zakonnic, zbudowane w latach 50. XX wieku; charakteryzują się ciemnozielonym prospektem. Posiadają 25 głosów oraz są wyposażone w miech, trakturę pneumatyczną i dmuchawę elektryczną. Należy jednak zaznaczyć, że organy te wymagają remontu.
Przypisy
- Anna, Krzysztof Jakubowscy „Pomorskie cmentarze”, Gdańsk 2012 r., ISBN 978-83-62129-73-7, str. 100
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żukowie | Parafia Miłosierdzia Bożego w Żukowie | Kościół św. Jana Chrzciciela w ŻukowieOceń: Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żukowie